Cilt: 10 Sayı: 2, 30.06.2023

Yıl: 2023

Research Article

Yayın İçeriği
Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi orijinal bilimsel yayınları içerir. Editöryal çalışmalar hariç yayımlanan tüm makaleler tek taraflı kör akran değerlendirmesi sürecine tabidir.

Amaç ve Kapsam
Derginin amacı, bilimsel öneme sahip yüksek kaliteli makaleler yayınlayarak bilime katkıda bulunmaktır. Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi aşağıda belirtilien Araştırma Alanları ve Konu Kategorilerine giren makaleler yayınlamayı amaçlayan, bağımsız, açık erişimli ve çevrimiçi yayın yapan bir dergidir. 

Araştırma Alanları/Konu Kategorileri

  • Mühendislik: Biyomedikal Mühendisliği, Çevre Mühendisliği, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği, Gemi Mühendisliği, Havacılık Mühendisliği, Hücre ve Doku Mühendisliği, İmalat Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Kimya Mühendisliği, Makine Mühendisliği, Okyanus Mühendisliği, Petrol Mühendisliği, Metalurji ve Metalurji Mühendisliği, Ziraat Mühendisliği, Çok Disiplinli Mühendislik 
  • Bilgisayar Bilimi: Disiplinlerarası Uygulamalar, Donanım ve Mimari, Yazılım Mühendisliği, Yapay Zeka
  • Gıda Bilimi ve Teknolojisi
  • Malzeme Bilimi: Çok Disiplinli Malzeme Bilimi, Karakterizasyon ve Testler, Kaplamalar ve Filmler, Kompozitler, Seramikler

Yayın Dili

  • Birincil Dil: İngilizce
  • İkincil Dil: Türkçe
  • İngilizce & Türkçe Yazılan İçerik:
    Makale Başlığı:
    Türkçe & İngilizce 
    Özet: Türkçe & İngilizce
    Yazar Adı: Türkçe veya İngilizce
    Yazar Adresi: Türkçe veya İngilizce
    Anahtar Kelimeler: Türkçe & İngilizce 
    Kaynakça: İngilizce 
    Tam Metin: İngilizce

Makale Başvuruları
Gönderilen makaleler derginin amaç ve kapsamına uygun olmalıdır. Orijinal, yayınlanmamış ve başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmayan, her bir yazar tarafından içeriği ve gönderimi onaylanmış makaleler değerlendirmeye kabul edilir.

Okur Kitlesi
Hedef okuyucu kitlesi; amaç ve kapsam bölümünde belirtilen konu kategorilerine giren meslek mensupları, uzmanlar, araştırmacılar, uzmanlık ve doktora öğrencileri yanı sıra bu alanla ilgili öğrencilerdir. Dergi, sürekli mesleki gelişim ve araştırma kültürünün yaygınlaşmasına katkı sağlamayı hedefler.

Ücret Politikası
Dergide makale yayını ve makale süreçlerinin yürütülmesi ücrete tabi değildir. Dergiye gönderilen ya da yayın için kabul edilen makaleler için hiçbir ad altında ücret alınmaz. Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi yayın politikaları gereği sponsorluk ve reklam da kabul etmemektedir. Hittite Journal of Science and Engineering Dergisinin tüm giderleri Hitit Üniversitesi tarafından karşılanmaktadır.

Telif Hakkı
Hittite Journal of Science and Engineering Dergisinde yayımlanan çalışmaların telif hakları yazarlarına aittir. Yazarlar gönderdikleri fikri eserin, Hittite Journal of Science and Engineering tarafından Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansı ile yayımlamasına izin verirler.

Makalelerin Özgünlüğü
Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi daha önce başka bir yerde yayımlanan çalışmaları kabul etmez.

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisinde yayımlanması için değerlendirilmek üzere gönderilen makaleler aşağıda belirtilen kurallara göre hazırlanmalıdır:

1) Makale dili İngilizce olmalıdır. Ayrıca, Türkçe makale başlığı, özet ve anahtar kelimeler verilmelidir. Metin Microsoft Word belgesi formatında tek sütun biçiminde olmalıdır. Makale Şablonunu ve Telif Hakkı Devir Formunu ilgili bağlantılardan indirilebilir.

2) Makale başlığı  12 punto ve koyu karakterlerle yazılmalıdır. Başlık özlü ve bilgilendirici olmalıdır. Mümkün olduğunca kısaltma ve formüllerden kaçınılması gerekir.

3) Yazarların adları, ORCID bilgileri, kurum adları, RORID bilgileri, bölüm adları ve e-posta adresleri yazılmalıdır. Yayın sürecinde ve sonrasında yazışmaları kimin yöneteceğini açıkça belirtilmelidir. E-posta adresine ve posta adresine ek olarak telefon numaralarının (ülke ve alan koduyla birlikte) verildiğinden emin olunmalıdır. İletişim bilgileri ilgili yazar tarafından güncel tutulmalıdır.

4) Yazar değişikliği talepleri yalnızca makale kabul edilmeden önce işleme alınır. Yazarlar, makalelerini göndermeden önce yazarların listesini ve sırasını dikkatlice gözden geçirmeli ve orijinal gönderim sırasında kesin yazar listesini sağlamalıdır. Değişiklik talebi olursa Editör, (a) sorumlu yazardan yazar listesindeki değişikliğin nedenini ve (b) tüm yazarlardan değişiklikleri kabul ettiklerine dair onay belgesi talep eder.

5) Özet, araştırmanın amacını ve çalışmanın önemli sonuçları kısaca belirtmeli ve 250 kelimeyi geçmemelidir.

6) Grafik özet isteğe bağlıdır. Yazarlar, grafik özeti makalede açıklanan çalışmayı açıkça temsil eden görseller kullanarak okuyucu kitlesinin dikkatini çekecek şekilde tasarlamış olmalıdır.  Grafik özetler online başvuru sisteminde ayrı bir dosya olarak gönderilmelidir. Tercih edilen dosya türleri: TIFF, EPS, PDF dosyaları.

7) Makale  ile ilişkili anahtar kelimeler (5 ila 7) belirtilmelidir.

8) Makaleler açıkça tanımlanmış ve numaralandırılmış bölümlere ayrılmalıdır. Alt bölümler 1.1 (daha sonra 1.1.1, 1.1.2, ...), 1.2 vb. şeklinde numaralandırılmalıdır (özet bölüm numaralandırmasına dahil değildir). Alt bölümlere kısa başlıklar verilebilir. Her başlık kendi ayrı satırında görünmelidir.

9) Özetten sonra makale yapısı aşağıdaki gibi olmalıdır:

Giriş: Çalışmanın amaçları belirtilmeli ve ayrıntılı bir literatür taramasından veya sonuçların bir özetinden kaçınarak yeterli bir arka plan bilgisi verilmelidir.
Malzeme ve Metot/Gereç ve Yöntemler: Çalışmanın yeniden üretilmesine imkan verecek bilgiyi sağlamalıdır. Yayınlanmış yöntemler bir referansla belirtilmeli, sadece ilgili değişiklikler açıklanmalıdır.
Teori/Hesaplama: Giriş bölümünde ele alınan makalenin arka plan bilgisini tekrarlamamalı, genişletmeli ve daha sonraki çalışmalar için temel oluşturmalıdır.  Hesaplama bölümü ise teorik bilgiden pratiğe nasıl geçileceğini konu almalıdır.
Bulgular: Açık ve öz olmalıdır.
Tartışma: Çalışmanın sonuçlarının önemini göstermeli, onları tekrarlamamalıdır. Birleştirilmiş bir Sonuçlar ve Tartışma bölümü kullanılabilir. Kapsamlı alıntılardan ve yayınlanmış literatürün tartışılmasından kaçınılmalıdır.
Sonuç: Çalışmanın ana sonuçları sunulmalıdır.
Çıkar Çatışması: Yazarlar, çıkar çatışması olmadığını beyan ederler (varsa belirtilmelidir).
Yazar Katkıları: Çalışmanın Tasarlanması Yazar-1 (%55) - Yazar-2 (%45); Veri Toplanması Yazar-1 (%70) - Yazar-2 (%30); Veri Analizi Yazar-1 (%60) - Yazar-2 (%40); Makalenin Yazımı Yazar-1 (%80) - Yazar-2 (%20); Makale Gönderimi ve Revizyonu Yazar-1 (%90) - Yazar-2 (%10) vb.
Kaynakça: Vancouver Atıf Sistemine göre 10 punto büyüklüğünde yazılmalı; her iki yana hizalanmalı; tek satır aralığında olmalıdır.
Ekler: Birden fazla ek varsa A, B, vb şeklinde belirtilmelidir. Eklerdeki denklemler ayrı ayrı numaralandırılmalıdır.
Teşekkür: Araştırma sırasında yardım sağlayan kişiler burada listelenir (dil yardımı, yazım yardımı vb.).

10) Tablolar metindeki geçişlerine göre sırayla numaralandırılmalıdır Dipnotlar tablo gövdesinin altına yerleştirilir ve bunlar üst simge küçük harflerle belirtilir.

11) Şekillerde tek tip yazı ve boyutlandırma kullandığından emin olunmalıdır. Şekillerde Arial veya Times New Roman yazı tipleri kullanılmalıdır. Resimler metindeki sıralarına göre numaralandırılmalı ve mantıklı bir adlandırma kuralı kullanılmalıdır. Her şekil ayrı bir dosya olarak, TIFF, JPEG, EPS veya PDF dosya formatında (en az 300 dpi) sisteme yüklenmelidir. 

12) Metinde atıfta bulunulan her referansın referans listesinde de bulunduğundan emin olunulmalıdır (veya tersi). Özette atıfta bulunulan kaynaklar tam olarak verilmelidir.

13) Makalenin yazım kurallarına göre düzenlenmiş son halini yayın sürecinden önce sunmak yazarın sorumluluğundadır; makaleler uygun formatta sunulmadıkça yayımlanmaz.


Yazarların Görev ve Sorumlulukları
Yazarlık ve Katkıda Bulunma
Yazarlık, çalışmanın esasına, tasarımına, yürütülmesine veya yorumlanmasına önemli katkılarda bulunanlarla sınırlı olmalıdır. Önemli katkılarda bulunanların tümü ortak yazarlar olarak listelenmelidir. Çalışmaya, örneğin dil düzenlemesi gibi çok az katkıda bulunanlar varsa, bunların teşekkür bölümünde belirtilmeleri gerekir. Sorumlu yazar, tüm ortak yazarların makalenin son halini görüp onayladığından ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiğinden emin olmalıdır. Yazarların, makalelerini göndermeden önce yazar listesini ve sırasını dikkatlice gözden geçirmeleri ve orijinal gönderim sırasında kesin yazar listesini sağlamaları beklenir. Editör yalnızca istisnai durumlarda makale gönderildikten sonra yazarların eklenmesini, silinmesini veya yeniden düzenlenmesini dikkate alacaktır. Tüm yazarlar bu tür herhangi bir ekleme, çıkarma veya yeniden düzenlemeyi kabul etmelidir. Yazarlar eser için ortak sorumluluk alırlar. 

Makale Yazımı
Orijinal araştırma makalesi kaleme alanlar, konuyu özgün bir şekilde ve nesnel bir tartışma ile ele almalıdır. Makale, başkalarının çalışmayı tekrarlamasına izin vermek için yeterli ayrıntı ve referansları içermelidir. Hileli veya bilerek yanlış beyanlar etik dışı davranış teşkil eder ve kabul edilemez.

Özgünlük
Yazar makalenin orijinal olduğu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığı ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığı konularında teminat vermelidir.

Orijinal Kaynak Kullanımı ve Atıf Yapma
Yazarlar, tamamen özgün eserler yazdıklarından ve başkalarının eserlerini veya sözlerini kullanmışlarsa, bunun uygun şekilde alıntılandığından emin olmalıdır. Üçüncü taraflarla konuşma, yazışma veya tartışmalardan özel olarak elde edilen bilgiler, kaynağın açık ve yazılı izni olmadan kullanılmamalıdır.

Veri Erişimi ve Muhafazası
Yazarlardan, editör incelemesi için makalelerini destekleyen araştırma verilerini sağlamaları ve/veya derginin açık veri gereksinimlerine uymaları istenebilir. Yazarlar, mümkünse, bu tür verilere açık erişimi sağlamaya ve bu tür verileri yayınlandıktan sonra makul bir süre boyunca saklamaya hazır olmalıdır. Dergimiz, araştırma verilerinin TUBITAK'ın Aperta Portalı'na yüklenmesini tavsiye etmektedir.

Çoklu ve Eşzamanlı Yayın
Bir yazar aynı araştırmayı içeren makalesini birden fazla dergide yayımlamamalıdır. Aynı makalenin aynı anda birden fazla dergiye gönderilmesi etik dışı davranıştır. Bir yazar, özet şeklinde yayınlanmış olması dışında, daha önce yayınlanmış bir makaleyi başka bir dergide değerlendirilmek üzere sunmamalıdır.

Çıkar Çatışması
Çıkar çatışması, kişinin yaptığı işte çelişkiye düşmesine yol açacak, objektifliğini önemli oranda bozabilecek veya herhangi bir kişi ya da kuruluş lehine adil olmayan avantaj sağlayabilecek herhangi bir finansal ya da diğer tür durumlardır. Araştırmanın yürütülmesi ve makalenin hazırlanması sürecinde alınan tüm mali destek kaynakları ve sponsorların çalışmadaki rolü açıklanmalıdır. Finansman kaynağı yoksa bu da belirtilmelidir. Açıklanması gereken olası çıkar çatışması örnekleri arasında danışmanlıklar, maaş alımı, hibeler yer alır. Potansiyel çıkar çatışmaları mümkün olan en erken aşamada açıklığa kavuşturulmalıdır.

Hata Bildirimi
Bir yazar yayınlanmış çalışmasında önemli bir hata veya yanlışlık fark ettiğinde, derhal dergiye bildirimde bulunmalıdır. Editör tarafından gerekli görüldüğü takdirde makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için işbirliği yapmak da yazarın yükümlülüğüdür. Editör veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın hata içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, editöre bilgi vermek de dahil olmak üzere editörle işbirliği yapmak yazarın yükümlülüğüdür.

Yayın Etiği İlkeleri

Yayın Etiği, yazarlar, hakemler ve yayıncılar adına dürüstlük konusunda ısrar eden bir öz-düzenleme mekanizması olarak tanımlanabilir. Yayın için etik standartlar, yüksek kaliteli bilimsel yayınları, halkın bilimsel bulgulara güvenini ve insanların fikirlerine itibar edilmesini sağlamak için mevcuttur.

  • Dürüst araştırmacılar, intihal yapmaz.
  • Kaynakları hatalı belirtmez.
  • Çürütemeyecekleri itirazları gizlemezler.
  • Karşıt görüşleri çarpıtmazlar.
  • Verileri yok etmez veya gizlemezler.

Hakemli çalışmalar, bilimsel yöntemi destekleyen ve hayata geçiren çalışmalardır. Bu noktada yayın sürecine dahil olan tüm tarafların (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere uyması büyük önem taşımaktadır. Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi, araştırma ve yayın etiği konusunda ulusal ve uluslararası standartlara bağlıdır. Basın Kanunu, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ne uymaktadır. Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi, Committee on Publication Ethics (COPE), Directory of Open Access Journals (DOAJ), Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) ve World Association of Medical Editors (WAME) tarafından yayınlanan Uluslararası Etik Yayıncılık İlkeleri’ni benimsemiştir. Ayrıca Türkiye Editörler Çalıştayı Kararlarına uymayı da taahhüt eder.

  • Basın Kanunu (Ulusal Mevzuat)
  • Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (Ulusal Mevzuat)
  • Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi (Ulusal Mevzuat)
  • Akademik Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama İlkeleri (Uluslararası Kriterler)
  • Türkiye Editörler Çalıştayı Kararları (Ulusal Kriterler)

Tekrar Yayın

Tekrar yayın, aynı makalenin veya büyük ölçüde benzer makalelerin birden fazla dergide yayınlanmasıdır. Editör bu tür makaleyi incelemeden geri gönderir ve tekrar yayına teşebbüs eden yazara belli bir süre ambargo uygulayabilir, kamuoyuna bu durumu açıklayabilir veya bu tedbirlerin hepsini birlikte uygulayabilir.

Aynı Çalışmanın Birden Fazla Dergiye Eşzamanlı Olarak Gönderilmesi

Yazarlar aynı makaleyi aynı anda birden fazla dergiye gönderemezler. Editör, eşzamanlı gönderim konusunda bilgi sahibi olursa, makaleyi incelemeden veya hekem incelemelerini dikkate almadan doğrudan iade edebilir veya bu kararı ilgili diğer editörlerle tartışarak alabilir ve yazarlardan belli bir süre makale başvurusu kabul etmeme kararı alabilir. Ayrıca yazarların bağlı bulunduğu kurumları yazılı olarak bilgilendirebilir. 

İntihali Engelleme Amaçlı Kontrol

İntihal, başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmaktır.

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi gönderilen tüm makaleleri intihali engellemek için taramaktadır. İncelenmeye sunulan çalışmalarda intihal olup olmadığı Turnitin veya İthenticate yazılımı kullanılarak kontrol edilir. Benzerlik oranın toplamda %20’den az, tek kaytaktan ise %5'ten az olması beklenir. Benzerlik oranında asıl ölçü yazarın atıf yapma ve alıntılama kurallarına uymasıdır. Benzerlik oranı %1 göründüğü hâlde atıf ve alıntı usulünce yapılmamışsa yine intihal söz konusu olabilir. Bu açıdan atıf ve alıntı kuralları yazar tarafından iyi bilinmeli ve dikkatlice uygulanmalıdır.

İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık/inkar edilen yazarlık, araştırma/veri üretimi, makale dilimleme, dilimleyerek yayın, telif hakları ihlali ve çıkar çatışmasının gizlenmesi, etik dışı davranışlar olarak kabul edilir. Etik standartlara uygun olmayan tüm makaleler yayından çıkarılır. Buna yayından sonra uygunsuzluk tespit edilen makaleler de dahildir.

Sahtecilik

Sahtecilik, araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermektir.

Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmektir.

Araştırma Suistimali İddialarının Ele Alınması

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi COPE'un 'Başarılı Bir Yazı İşleri için Etik Araç Setine' uyar. Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi, intihal, alıntı manipülasyonu, veri tahrifatı, veri uydurması ve diğer araştırma suiistimallerinin yapıldığı makalelerin yayınlanmasını önlemek için gerekli tedbirleri alır. Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi Editörleri, dergilerinde yayınlanan bir makaleyle ilgili herhangi bir araştırma suistimali iddiasından haberdar olmaları durumunda iddialarla ilgili olarak yine COPE’un yönergelerini izler.

Etik İhlal Bildirimleri

Okurlar, Hittite Journal of Science and Engineering Dergisinde yayınlanan bir makalede önemli bir hata ya da yanlışlık fark ettiklerinde ya da editoryal içerik ile ilgili (intihal, yinelenen makaleler vb.) herhangi bir şikâyetleri olduğunda hjse@hitit.edu.tr adresine e-posta göndererek bildirimde bulunabilir. Bildirimler memnuniyetle karşılanır ve hızlı bir şekilde geri dönüş yapılır.

Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi

Editörler, yayınlanan makalede bulguları, yorumları ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit ederlerse düzeltme yayınlamayı düşünebilirler. Editörler, bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar/ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekebilir. Editörler, yazarların araştırma veya yayını kötüye kullanmaya yönelik niyetini tespit ederse; bulguların güvenilir olmadığına dair kanıtlar bulursa, endişe ifadesi yayınlamayı düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE ve ICJME yönergeleri dikkate alınır. 

Anket ve Mülakata Dayanan Çalışmaların Yayını

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi, bilimsel süreli yayıncılıkta etik güvence oluşturmak amacıyla, Yayın Etiği Komitesi’nin (COPE) “Dergi Editörleri için Davranış Kuralları ve En İyi Uygulama Rehberi” ilkelerini benimsemektedir. Bu kapsamda dergiye gönderilen çalışmalarda aşağıdaki hususlara uyulmalıdır:

1) Etik kurul izni gerektiren, tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.

2) Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde onay formunun imzalatıldığına dair bilgiye yer verilmelidir. 

Özel Sayı Yayımlama Politikası

Yılda bir kez özel sayı yayımlanabilir. Özel sayıda yer alması için gönderilen makaleler önce Editöryal ön incelemeye tabi tutulur. Sonra derginin yazım kurallarına uygunluk açısından incelenir ve intihali önlemek için benzerlik taraması yapılır. Bu aşamalardan sonra tek taraflı körleme modelinin kullanıladığı akran değerlendirmesi sürecine alınır.

Editöryal Gizlilik Yükümlülüğü 

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisinin Editörleri, gönderilen tüm yazıları gizli belgeler olarak ele alır; bu, yazarların izni olmadan bir makale hakkındaki bilgileri kimseye ifşa etmeyecekleri anlamına gelir. Makale inceleme sürecinde şu kişiler makalelere erişebilir: Editörler, Hakemler. Bir yazıyla ilgili ayrıntıların yazarların izni olmadan üçüncü bir şahsa iletilebileceği tek durum, editörün ciddi araştırma suistimalinden şüphelenmesidir.

Bilimsel Suistimal İddiaları ve Şüpheleri 

Bilimsel suistimalin farklı tanımları vardır. Editörler, etik ihlalden şüphelenirse veya bir ihlal iddiası olursa harekete geçmekle yükümlüdürler. Bu görev hem yayınlanmış hem de yayınlanmamış makaleleri kapsar. Editörler, suistimal ihtimali taşıyan makaleleri basitçe reddetmemelidir, etik iddiaları takip etmekle ve ilgili konudaki COPE akış şemalarını izlemekle yükümlüdürler. Editörler, öncelikle görevi kötüye kullandığından şüphelenilen kişilerden bir yanıt istemeli, yanıttan memnun kalmazlarsa, kişilerin bağlı olduğu kurumlardan araştırma yapmasını istemelidirler. Editörler, iddia edilen suistimalle ilgili uygun bir soruşturmanın yürütülmesini sağlamak için tüm makul çabayı göstermelidirler. 

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi COPE'un Başarılı Bir Yazı İşleri için Etik Araç Setine uyar. Hakemler, araştırma veya yayın suistimalinden şüphelendiklerinde durumu Editöre iletmelidir. Editör, COPE tavsiyelerine uyarak gerekli işlemleri yürütmekle görevlidir.

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi aşağıdaki veya benzeri konularda suistimal iddialarıyla karşılaştığında COPE akış şemalarına uygulamayı taahhüt eder:

  • Tekrar yayından şüphelenildiğinde yapılacaklar
  • İntihalden şüphelenildiğinde yapılacaklar
  • Uydurma verilerden şüphelenildiğinde yapılacaklar
  • Yazarlık değişikliği taleplerinde yapılacaklar
  • Açıklanmamış çıkar çatışması durumundan şüphelenildiğinde yapılacaklar
  • Haksız veya hediye yazarlıktan şüphelenildiğinde yapılacaklar
  • Bir yazıda etik probleminden şüphelenildiğinde yapılacaklar
  • Etik ihlal şüphesi e-posta vb. ile doğrudan haber verildiğinde yapılacaklar
  • Sosyal medya aracılığıyla etik ihlal şüphesi duyurulduğunda yapılacaklar

Şikayet Prosedürü

Bu prosedür, Hittite Journal of Science and Engineering Dergisinin sorumluluğunda olan içerikler ve/veya yayın politikalarıyla ilgili şikayetler için geçerlidir. Şikayetler, doğrudan hjse@hitit.edu.tr adresine e-posta ile gönderilmelidir. Editör, şikayetlerle ilgili COPE akış şemalarında belirtilen prosedürleri takip ederek yanıt verir.

Şikayetler, editör ekibinin ilgili üyesi tarafından gizlilikle incelendikten sonra ilk yanıt verilir. Sorun çözülemezse aşağıdaki süreçler izlenir:

  • İlk yanıtın yetersiz olduğu düşünülürse, şikayetçi şikayetinin derginin daha kıdemli bir üyesi tarafından incelenmesini talep edebilir.
  • Şikayet çözülemezse, şikayetçi baş editöre başvurabilir.
  • Şikayet iki hafta içinde sonuçlandırılmalı ve şikayetçiye yanıt verilmelidir.

İtiraz Süreci

Bilimsel içeriğinin yanlış anlaşıldığından dolayı reddedildiği düşünülen makaleler için, hjse@hitit.edu.tr adresinden editör ekibine bir itiraz mesajı gönderilebilir. Bu aşamada, makalenin gözden geçirilmiş bir versiyonu gönderilmemelidir. İtiraz değerlendirildikten sonra, itirazın haklı olduğunu anlaşılırsa, makaleninin gözden geçirilmiş bir versiyonunun gönderilmesi için davet gönderilebilir. Böylece makale dış hakem sürecine tekrar gönderilir. İtiraz mektubuna mümkün olduğunca fazla ayrıntı eklenmelidir. Reddedilen makaleler üzerinde uzun süreli müzakerelerin genellikle hem yazarlar hem de editörler için tatmin edici olmadığı görülmüştür, bu nedenle aynı çalışma için birden fazla itiraz işleme alınmaz.

Çıkar Çatışmaları

Çıkar çatışması, kişinin yaptığı işte çelişkiye düşmesine yol açacak, objektifliğini önemli oranda bozabilecek veya herhangi bir kişi ya da kuruluş lehine adil olmayan avantaj sağlayabilecek herhangi finansal ya da diğer tür çıkarlardır. Bu kapsamda, araştırmanın yürütülmesi ve makalenin hazırlanması sürecinde alınan tüm mali destek kaynakları ve sponsorların çalışmadaki rolü açıklanmalıdır. Finansman kaynağı yoksa bu da belirtilmelidir. Açıklanması gereken olası çıkar çatışması örnekleri arasında danışmanlıklar, maaş alımı, hibeler yer alır. Potansiyel çıkar çatışmaları mümkün olan en erken aşamada açıklanmalıdır.

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisinin editörlerinden, çalışanlarından veya yayın kurulu üyelerinden gelen makaleleri tarafsız şekilde incelemesini sağlamak için belirlenmiş bir prosedürü vardır. Bu tür makaleler öncelikle başka dergilere yönlendirilir. Bunun mümkün olmaması halinde makale sahibinin dergideki görevi askıya alınır. Editörler, kendileri veya aile üyeleri tarafından yazılmış makalelerle ilgili kararlarda yer almamalıdır. Editörler, yazarlar ve hakemler tarafından olası çıkar çatışmalarının ifşa edilmesiyle ilgili COPE ve ICMJE yönergelerini uygulamalıdır.

Hittite Journal of Science and Engineering Dergisi yayın politikaları gereği sponsorluk ve reklam da kabul etmemektedir. Hittite Journal of Science and Engineering Dergisinin tüm giderleri Hitit Üniversitesi tarafından karşılanmaktadır.

Hittite Journal of Science and Engineering Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.